Trong Bản tin Cập nhật An toàn thuốc số 9, tập 7 tháng 04 năm 2014 của Cơ quan Quản lý Dược phẩm Anh (MHRA), MHRA đã đưa ra cảnh báo về nguy cơ mắc bệnh lao khi sử dụng các thuốc ức chế yếu tố hoại tử khối u alpha và yêu cầu sàng lọc tất cả bệnh nhân trước khi điều trị và theo dõi chặt chẽ bệnh nhân.
Ảnh minh họa từ internet
Các thuốc ức chế TNF alpha bao gồm adalimumab, certolizumab, etanercept, golimumab và infliximab... được sử dụng trong các trường hợp viêm và bệnh tự miễn như viêm khớp dạng thấp, viêm cứng khớp đốt sống, bệnh Crohn’s, viêm loét đại trạng, vảy nến và viêm khớp vảy nến (psoriatic arthritis).
TNF alpha đóng vai trò quan trọng trong quá trình viêm và liên quan đến các bệnh tự miễn và đáp ứng miễn dịch với nhiễm khuẩn. Việc sử dụng các thuốc ức chế TNF alpha làm tăng khả năng mắc các bệnh nhiễm khuẩn, bao gồm bệnh lao và làm tăng nguy cơ tái kích hoạt bệnh lao tiềm tàng (latent tuberculosis). Điều này cũng đã được khẳng định trong một nghiên cứu quan sát lớn. Các báo cáo về bệnh lao bao gồm cả những báo cáo tử vong liên quan dến việc sử dụng các thuốc ức chế TNF alpha đã được ghi nhận. Bệnh lao ngoài phổi cũng đã được báo cáo.
Khuyến cáo cán bộ y tế:
Chống chỉ định các thuốc ức chế TNF alpha trên bệnh nhân có bệnh lao hoạt động (active tuberculosis) hoặc các bệnh nhiễm khuẩn khác.
Sàng lọc bệnh nhân trước khi điều trị:
Sàng lọc những bệnh nhân mắc bệnh lao hoạt động hoặc tiềm tàng trước khi điều trị với thuốc ức chế TNF alpha và ghi lại kết quả sàng lọc vào thẻ bệnh nhân. Việc đánh giá bao gồm:
- Tiền sử chi tiết về bệnh lao và tiền sử về việc sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch.
- Xét nghiệm da tuberculin
- X quang ngực
Cần chú ý khả năng xét nghiệm da tuberculin cho kết quả âm tính giả, đặc biệt trên bệnh nhân nặng hoặc suy giảm miễn dịch.
Chẩn đoán lao
- Bệnh lao hoạt động: Nếu chẩn đoán có bệnh lao hoạt động, không tiến hành điều trị bằng thuốc ức chế TNF alpha.
- Bệnh lao tiềm tàng: Nếu chẩn đoán có bệnh lao tiềm tàng, điều trị bệnh nhiễm khuẩn này trước khi điều trị bằng thuốc ức chế TNF alpha. Trong trường hợp này, cần tham khảo ý kiến bác sỹ chuyên sâu về điều trị lao và thận trọng cân nhắc về lợi ích/nguy cơ của việc điều trị bằng thuốc ức chế TNF alpha.
Theo dõi
Theo dõi chặt chẽ bệnh nhân về các bệnh nhiễm khuẩn, bao gồm bệnh lao trước, trong và sau khi điều trị với thuốc ức chế TNF alpha.
Khuyến cáo bệnh nhân:
- Cần được hỗ trợ y tế nếu xuất hiện các triệu chứng của bệnh lao trong hoặc sau khi điều trị bằng thuốc ức chế TNF alpha như ho dai dẳng kéo dài, sút cân, sốt nhẹ...
- Bệnh nhân điều trị bằng thuốc ức chế TNF alpha cần được cấp thẻ bệnh nhân ghi rõ thông tin về nguy cơ mắc bệnh lao và các bệnh nhiễm khuẩn khác.
Tóm tắt: Trần Thị Thu Hằng
