Ngày 11/04/2014, Ủy ban Đánh giá Nguy cơ Cảnh giác dược (PRAC) thuộc Cơ quan Quản lý Dược phẩm Châu Âu (EMA) có khuyến cáo không nên sử dụng phối hợp các thuốc cùng tác động lên hệ renin-angiotensin.

Ngày 11/04/2014, Ủy ban Đánh giá Nguy cơ Cảnh giác dược (PRAC) thuộc Cơ quan Quản lý Dược phẩm Châu Âu (EMA) có khuyến cáo không nên sử dụng phối hợp các thuốc cùng tác động lên hệ renin-angiotensin. Những thuốc này thuộc 3 nhóm chính: thuốc ức chế thụ thể angiotensin (hay còn gọi là các sartan), thuốc ức chế men chuyển angiotensin và thuốc ức chế trực tiếp renin như aliskiren.

Sau khi tiến hành đánh giá lại nguy cơ khi phối hợp hai thuốc thuộc hai nhóm bất kỳ kể trên, PRAC khuyến cáo không nên thực hiện việc phối hợp này. Đặc biệt, bệnh nhân có vấn đề về thận liên quan đến đái tháo đường (bệnh thận đái tháo đường – diabetic nephropathy) không nên sử dụng phối hợp thuốc ức chế thụ thể angiotensin và thuốc ức chế men chuyển angiotensin. Trong trường hợp thật sự cần thiết, việc phối hợp hai thuốc thuộc hai nhóm kể trên cần được tiến hành bởi bác sỹ nhiều kinh nghiệm và cần theo dõi chặt chẽ chức năng thận, huyết áp và cân bằng dịch và điện giải của bệnh nhân. (VD: việc sử dụng phối hợp một thuốc ức chế thụ thể angiotensin như candesartan hoặc valsartan và thuốc ức chế men chuyển angiotensin đã được phê duyệt trên bệnh nhân suy tim cần sử dụng liệu pháp phối hợp này). Chống chỉ định tuyệt đối phối hợp aliskiren và một thuốc ức chế thụ thể hoặc ức chế men chuyển angiotensin trên bệnh nhân suy thận hoặc đái tháo đường.

Hình minh họa: internet.

Hệ renin-angiotensin tham gia duy trì cân bằng nước và điện giải trong cơ thể và kiểm soát huyết áp. Các thuốc tác động lên hệ renin-angiotensin được sử dụng chủ yếu để điều trị tăng huyết áp và suy tim sung huyết và một số thuốc được sử dụng để làm giảm sự mất protein vào nước tiểu trong một số bệnh thận nhất định. Việc phối hợp các thuốc này được cho là đem lại hiệu quả điều trị tốt hơn; tuy nhiên, PRAC đưa ra quan ngại về nguy cơ tăng kali huyết, hạ huyết áp và tổn thương thận so với việc sử dụng từng thuốc đơn độc và quan ngại việc phối hợp thuốc có thể sẽ không mang lại hiệu quả như mong muốn.

Trước đây, EMA đã tiến hành đánh giá về độ an toàn của việc sử dụng phối hợp chế phẩm chứa aliskiren và đưa ra kết luận vào tháng 2/2012. Theo đó, việc phối hợp aliskiren với một thuốc ức chế thụ thể hoặc thuốc ức chế men chuyển angiotensin có thể làm tăng nguy cơ gặp phản ứng bất lợi trên tim, tuần hoàn và thận. EMA khuyến cáo không nên sử dụng liệu pháp phối hợp này và chống chỉ định trên bệnh nhân đái tháo đường hoặc bệnh nhân suy thận mức độ trung bình đến nặng.

PRAC đồng thuận với kết luận từ đánh giá trước đây của EMA. Ngoài ra, PRAC tìm thấy kết quả của một số nghiên cứu lớn tiến hành trên bệnh nhân có bệnh tuần hoàn và bệnh tim từ trước hoặc có đái tháo đường typ 2 cho thấy việc sử dụng phối hợp một thuốc ức chế thụ thể và một thuốc ức chế men chuyển angiotensin có thể làm tăng nguy cơ tăng kali huyết, tổn thương thận hoặc hạ huyết áp so với việc sử dụng từng thuốc đơn độc. Ngoài ra, không tìm thấy lợi ích lớn nào từ việc phối hợp thuốc trên bệnh nhân không có suy tim. Lợi ích chỉ được cho là vượt trội nguy cơ khi sử dụng trên một nhóm bệnh nhân lựa chọn có suy tim trong trường hợp các liệu pháp điều trị khác không phù hợp.

Hiện khuyến cáo của PRAC đang được chuyển đến Ủy ban các sản phẩm thuốc sử dụng cho người (CHMP) để đưa ra kết luận. Các thông tin chi tiết về tiến trình đánh giá và các bằng chứng sử dụng cùng khuyến cáo dành cho cán bộ y tế và bệnh nhân sẽ được công bố sau khi CHMP đưa ra kết luận cuối cùng.

Nguồn: EMA

Tổng hợp tin: Trần Thúy Ngần.