Ngày 13/09/2015, Cơ quan quản lý Dược phẩm Pháp (ANSM) đã khẳng định tính an toàn của vắc xin phòng ngừa virus HPV vẫn được đảm bảo trước thông tin về nguy cơ mắc các bệnh tự miễn liên quan đến vắc xin này. Kết luận trên được đưa ra sau kết quả nghiên cứu hợp tác giữa ANSM và Bảo hiểm Y tế Pháp trên 2,2 triệu nữ giới trong độ tuổi từ 13 đến 16 về nguy cơ này. Nghiên cứu cho thấy việc sử dụng vắc xin phòng ngừa virus HPV không làm tăng nguy cơ mắc bệnh tự miễn so với nguy cơ nền và điều đó cũng phù hợp với dữ liệu trong y văn ở Pháp và trên thế giới.
Vaccin phòng ngừa virusHPV (Gardasil, Cervarix) có tác dụng bảo vệ chống lại các bệnh lý gây bởi HPV. Các chủng virus này có thể là nguyên nhân gây ra các tổn thương tiền ung thư ở đường sinh dục nữ, tổn thương tiền ung thư ở hậu môn, bệnh sùi mào gà, ung thư cổ tử cung và ung thư hậu môn. Tại Pháp, 2 chế phẩm vắc xin ngừa virus HPV đang được lưu hành là Gardasil® và Cervarix®. Gardasil có tác dụng phòng ngừa các chủng HPV 6, 11, 16 và 18. Cervarix có tác dụng phòng ngừa các chủng HPV 16 và 18. Tại Pháp, hai vaccin này được khuyến cáo tiêm phòng cho các bé gái trong độ tuổi từ 11 - 14 tuổivà sử dụng hạn chế hơn ở các lứa tuổi sau đó đến 19 tuổi.
Từ khi lưu hành trên thị trường, dữ liệu từ chương trình tăng cường giám sát của ANSM và Cơ quan quản lý dược phẩm Châu Âu đối với hai chế phẩm vắc xin này đều cho thấy lợi ích của thuốc vẫn vượt trội nguy cơ và đến thời điểm này chưa có bằng chứng chứng tỏ có sự tăng nguy cơ mắc bệnh tự miễn liên quan đến việc sử dụng hai vắc xin này.
Để chắc chắn hơn về nhận định trên, tháng 07/2014, ANSM và Bảo hiểm Y tế Pháp đã tiến hành một nghiên cứu quan sát thuần tập nhằm đánh giá mối liên hệ giữa việc phơi nhiễm vaccin ngừa virus HPV và sự xuất hiện của 14 loại bệnh lý tự miễn dựa trên cơ sở dữ liệu bảo hiểm y tế. Nghiên cứu tiến hành trên hơn 2,2 triệu nữ giới trong độ tuổi 13-16 tuổi từ tháng 1/2008 đến tháng 12/2012, trong đó khoảng 840 000 đối tượng đã được tiêm phòng vaccin ngừa virus HPV và 1,4 triệu đối tượng không được tiêm phòng. Nghiên cứu cho kết quả hoàn toàn phù hợp với dữ liệu trong y văn trước đó: việc sử dụng vắc xin ngừa virus HPV không làm tăng nguy cơ xuất hiện 14 bệnh lý bệnh tự miễn nói chung cũng như nguy cơ xuất hiện 12 (trong số 14 bệnh này) khi phân tích riêng lẻ. Tuy nhiên, nghiên cứu đã xác định được mối liên hệ có ý nghĩa thống kê giữa sử dụng vắc xin ngừa virus HPV với sự xuât hiện 02 bệnh lý tự miễn là viêm ruột mãn tính và hội chứng Guillain-Barre (viêm đa dây thần kinh cấp tính). Mặc dù vậy, chưa thể kết luận về sự tăng nguy cơ mắc bệnh viêm ruột mãn tính khi sử dụng vắc xin ngừa virus HPV do nguy cơ ước lượng được rất thấp và chưa từng được đề cập đến trong y văn. Ngược lại, nguy cơ mắc hội chứng Guillain-Barré liên quan đến việc sử dụng vắc xin ngừa virus HPV là một nguy cơ đã biết và đã được đề cập trong thông tin sản phẩm Gardasil®. Nghiên cứu này cho phép định lượng rõ hơn về nguy cơ xuất hiện hội chứng này: có sự tăng đáng kể nguy cơ xuất hiện hội chứng Guillain-Barré liên quan đến việc sử dụng vắc xin ngừa virus HPV. Tuy nhiên đây là một biến cố bất lợi hiếm với tần suất chỉ là 1-2 trường hợp trên 100 000 đối tượng được tiêm phòng vắc xin ngừa virus HPV.
Tóm lại, nghiên cứu của ANSM và Bảo hiểm y tế Pháp nói trên đã một lần nữa khẳng định lợi ích của vắc xin phòng ngừa virus HPV vẫn vượt trội nguy cơ mắc các bệnh tự miễn trên đối tượng được tiêm phòng.
Điểm tin: Dương Khánh Linh, Trần Thu Thủy