Từ năm 2020, ANSM không còn ghi nhận trường hợp bệnh nhân tử vong hoặc đe dọa tính mạng do không xét nghiệm DPD trước khi điều trị bằng dẫn chất fluoropyrimidin. Đồng thời, số lượng xét nghiệm sàng lọc đã tăng lên đáng kể, từ 6500 xét nghiệm mỗi năm tính đến trước tháng 2 năm 2018, đến 65.000 xét nghiệm trong năm 2022.
Theo báo cáo năm 2022, dữ liệu cảnh giác dược từ báo cáo tự nguyện đã tái khẳng định vai trò của hệ thống xét nghiệm enzym DPD trong phòng ngừa các phản ứng có hại của dẫn chất fluoropyrimidin.
Tuy nhiên, kết quả từ các nghiên cứu và dữ liệu từ hệ thống Bảo hiểm y tế cho thấy có thể có thiếu sót trong việc áp dụng các điều kiện kê đơn và cấp phát. Trong trường hợp này, việc định lượng nồng độ uracil trong máu cần được thực hiện trên tất cả bệnh nhân được điều trị bằng hoá trị liệu 5-FU hoặc capecitabin. Việc xác định hoạt tính enzym DPD thông qua xét nghiệm nồng độ uracil trong máu giúp đề xuất chế độ liều phù hợp cho bệnh nhân.
Chú ý, dẫn chất fluoropyrimidin chống chỉ định điều trị trên bệnh nhân thiếu hụt DPD hoàn toàn. Đối với bệnh nhân thiếu hụt một phần DPD, các tác dụng không mong muốn liên quan có khả năng gây đe dọa tính mạng, thậm chí dẫn đến tử vong. Với khuyến cáo xét nghiệm DPD trước khi khởi đầu điều trị, bệnh nhân được hưởng lợi từ việc được hiệu chỉnh mức liều điều trị phù hợp và được giám sát chặt chẽ các tác dụng không mong muốn cũng như theo dõi nồng độ thuốc trong máu.
Do đó tại Pháp, việc kê đơn và cấp phát dẫn chất fluoropyrimidin phải kèm theo kết quả xét nghiệm sàng lọc tình trạng thiếu hụt DPD. Bác sĩ cần phải ghi “Đã cân nhắc kết quả nồng độ uracil trong máu” trong đơn thuốc và dược sĩ cần kiểm tra trong quá trình cấp phát thuốc.
Điểm tin: SV. Vũ Thị Ngọc Mai, SV. Trần Thị Quỳnh Anh
Hiệu đính: DS. Hoàng Hải Linh, Phụ trách: DS. Nguyễn Mai Hoa.