Việc sàng lọc kiểu gen HLA-B*1502 được thực hiện để phát hiện bệnh nhân có nguy cơ cao xảy ra SJS/TEN do carbamazepin. Tuy nhiên, việc sàng lọc kiểu gen không thể thay thế các biện pháp theo dõi bệnh nhân trên lâm sàng do đã ghi nhận (tuy với tỷ lệ hiếm gặp) những trường hợp bệnh nhân có kết quả sàng lọc kiểu gen HLA-B*1502 âm tính nhưng vẫn xảy ra các phản ứng trên da nghiêm trọng, kể cả hội chứng DRESS khi sử dụng carbamazepin.

Bản tin Adverse Drug Reaction News số 3 tập 18 - tháng 11/2016

Tại Singapore, việc xác định kiểu gen trên bệnh nhân mới có nguồn gốc châu Á bắt đầu điều trị bằng carbamazepin đã được đưa vào hoạt động thường quy và cho thấy hiệu quả giảm thiểu nguy cơ SJS/TEN do carbamazepin. Từ 2003-2012, HSA nhận được trung bình 15 báo cáo SJS/TEN do carbamazepin mỗi năm. Từ tháng 4/2013, hơn 2700 bệnh nhân đã được sàng lọc kiểu gen, trong đó có 11% được xác định mang allen HLA-B^*1502. Gần đây HSA đã nhận được 1 báo cáo SJS do carbamazepin trong số các bệnh nhân có kết quả sàng lọc kiểu gen HLA-B^*1502 âm tính. Ngoài ra, tuy HLA-B^*1502 chưa được chỉ ra là yếu tố nguy cơ gây hội chứng DRESS do carbamazepin nhưng HSA đã nhận được 2 báo cáo DRESS do carbamazepin trên bệnh nhân có kết quả sàng lọc kiểu gen HLA-B^*1502 âm tính.

Hình minh họa: Internet

HSA khuyến cáo:

- Việc sàng lọc kiểu gen HLA-B^*1502 được thực hiện để phát hiện bệnh nhân có nguy cơ cao xảy ra SJS/TEN do carbamazepin, không phải để phát hiện bệnh nhân có nguy cơ cao xảy ra hội chứng DRESS do carbamazepin. 

- Nên thực hiện sàng lọc kiểu gen HLA-B^*1502 trước khi kê đơn carbamazepin do SJS/TEN có thể xảy ra trên bệnh nhân nhạy cảm khi dừng thuốc đột ngột. 

- Tránh sử dụng carbamazepin, sử dụng các thuốc thay thế trên bệnh nhân mang allen HLA-B^*1502. Ngoài ra, cũng không nên sử dụng phenytoin những bệnh nhân này do những dữ liệu sơ bộ cho thấy có mối liên quan giữa HLA-B^*1502 và SJS/TEN do phenytoin.

- Việc sàng lọc kiểu gen không thể thay thế các biện pháp theo dõi bệnh nhân trên lâm sàng do đã ghi nhận (tuy với tỷ lệ hiếm gặp) những trường hợp bệnh nhân có kết quả sàng lọc kiểu gen HLA-B^*1502 âm tính nhưng vẫn xảy ra các phản ứng trên da nghiêm trọng, kể cả hội chứng DRESS khi sử dụng carbamazepin. Vai trò của các yếu tố khác như liều dùng, thuốc dùng đồng thời và bệnh mắc kèm đối với khả năng xảy ra phản ứng trên da nghiêm trọng do carbamazepin chưa được nghiên cứu.

- Theo dõi bệnh nhân, đặc biệt trong vòng 12 tuần đầu dùng thuốc, để kịp thời phát hiện phản ứng trên da nghiêm trọng do carbamazepin, bao gồm hội chứng DRESS. 

Nguồn: HSA

Điểm tin: DS. Trần Thúy Ngần.