Ngày 20-9-2017, dựa trên đánh giá bổ sung, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã cảnh báo không nên trì hoãn các thuốc cai nghiện opioid như buprenorphin và methadon trên bệnh nhân sử dụng benzodiazepin hoặc các thuốc ức chế hệ thần kinh trung ương khác.

Việc sử dụng kết hợp các thuốc này làm tăng nguy cơ gặp phải các phản ứng phụ nghiêm trọng. Tuy nhiên, tác hại của việc nghiện opioid không được điều trị có thể còn lớn hơn những nguy cơ có thể gặp phải. Thận trọng trong việc quản lý thuốc của các cán bộ y tế có thể làm giảm những nguy cơ này. FDA yêu cầu bổ sung thông tin này vào nhãn thuốc của buprenorphin và methadon cùng với các khuyến cáo chi tiết để giảm thiểu việc sử dụng đồng thời các thuốc cai nghiện opioid và các dẫn chất benzodiazepin.

Nhiều bệnh nhân lệ thuộc opioid vẫn có thể tự ý sử dụng benzodiazepin hay các thuốc ức chế thần kinh trung ương khác hoặc sử dụng theo theo chỉ định của bác sĩ. Mặc dù kết hợp các loại thuốc này có những nguy cơ nghiêm trọng nhưng việc trì hoãn các thuốc cai nghiện opioid do bệnh nhân sử dụng benzodiazepin hoặc các thuốc giảm đau thần kinh trung ương khác có thể không thực sự ngăn ngừa được bệnh nhân sử dụng đồng thời các thuốc này. Thay vào đó, việc kết hợp các thuốc này còn có thể xảy ra khi bệnh nhân không nằm trong cơ sở điều trị và dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng hơn.

(Ảnh minh họa: internet)

Các cán bộ y tế nên có các hành động phòng ngừa và xây dựng một kế hoạch điều trị khi sử dụng kết hợp buprenorphin hoặc methadon với benzodiazepin hoặc các chất ức chế thần kinh trung ương khác. Bao gồm:

- Giáo dục bệnh nhân về những nguy cơ nghiêm trọng có thể gặp phải khi tự ý sử dụng kết hợp các thuốc này, bao gồm quá liều các chất ức chế thần kinh trung ương và tử vong và thậm chí cả khi sử dụng theo chỉ định của bác sĩ.

- Xây dựng các chiến lược để quản lý việc tự ý sử dụng cũng như sử dụng theo đơn các benzodiazepin hay các thuốc ức chế thần kinh trung ương khác khi bắt đầu điều trị bằng thuốc cai nghiện opioid.

- Giảm dần liều các benzodiazepin hoặc các thuốc ức chế thần kinh trung ương để ngừng thuốc nếu có thể.

- Xác nhận lại chẩn đoán nếu bệnh nhân được chỉ định các benzodiazepin hoặc các thuốc ức chế thần kinh trung ương để điều trị chứng lo âu hoặc mất ngủ, và cân nhắc các phương án điều trị khác cho những tình trạng này.

- Nhận thức được rằng bệnh nhân có thể cần dùng thuốc cai nghiện opioid vô thời hạn và nên tiếp tục sử dụng các thuốc này nếu có lợi cho bệnh nhân và góp phần đạt mục tiêu điều trị.

- Phối hợp các cơ sở điều trị để đảm bảo các bác sĩ kê đơn khác biết rằng bệnh nhân đang được điều trị buprenorphin hoặc methadon.

- Giám sát việc sử dụng ma túy bất hợp pháp bằng xét nghiệm nước tiểu hoặc xét nghiệm máu.

Bệnh nhân dùng thuốc cai nghiện opioid nên tiếp tục dùng các loại thuốc này theo đơn. Không ngưng sử dụng các loại thuốc kê đơn khác mà không hỏi ý kiến cán bộ y tế. Trước khi bắt đầu sử dụng bất kỳ loại thuốc mới nào, phải báo cho cán bộ y tế biết rằng bạn đang dùng cai nghiện opioid. Không dùng benzodiazepin, các thuốc an thần khác khi không được kê đơn cũng như không dùng rượu khi dùng thuốc cai nghiện opioid do tăng khả năng gặp các tác dụng không mong muốn, bao gồm quá liều và tử vong.

Nguồn: https://www.fda.gov/Drugs/DrugSafety/ucm575307.htm

Người tổng hợp: Lê Ngọc Quỳnh, Nguyễn Mai Hoa