Methotrexat liều thấp thường được sử dụng trong điều trị các bệnh tự miễn, như vẩy nến và viêm khớp dạng thấp, thường trên các bệnh nhân có sử dụng đồng thời với nhiều thuốc khác. Việc sử dụng đồng thời methotrexat với một số thuốc có thể làm tăng nguy cơ gặp tác dụng không mong muốn và độc tính của methotrexat. Do đó, nhân viên y tế nên cân nhắc các tương tác thuốc có thể xảy ra và cần có biện pháp quản lý phù hợp khi bắt đầu hoặc thay đổi liều các thuốc trên bệnh nhân điều trị với methotrexat liều thấp.

Methotrexat liều thấp được chỉ định sử dụng hàng tuần như một thuốc ức chế miễn dịch để điều trị các bệnh vẩy nến và viêm khớp dạng thấp. Ngoài liệu pháp methotrexate liều thấp, bệnh nhân có thể cần phối hợp các thuốc khác để điều trị bệnh cấp tính hoặc mạn tính.

Sử dụng đồng thời methotrexat với một số thuốc có thể làm tăng nguy cơ gặp tác dụng không mong muốn và độc tính của methotrexat.

Cơ chế gây tương tác thuốc

Methotrexat là một thuốc gây độc tế bào, tác dụng thông qua cơ chế ức chế enzym dihydrofolate reductase, do đó cản trở quá trình chuyển hóa acid folic. Nguy cơ tăng độc tính có thể xảy ra khi sử dụng đồng thời methotrexat với các thuốc có cơ chế tác dụng tương tự.

Ngay cả khi sử dụng với liều thấp, methotrexat cũng có thể gây ức chế tủy xương và gây độc thận, gan, hệ tiêu hóa hoặc phổi. Nồng độ methotrexat trong huyết tương tăng cao có thể làm tăng nguy cơ độc tính.

Methotrexat có khả năng liên kết với albumin huyết tương sau khi hấp thu. Sử dụng đồng thời với các thuốc cạnh tranh vị trí gắn albumin hoặc ức chế liên kết với albumin có thể làm tăng nồng độ methotrexat tự do trong huyết tương.

Phần lớn methotrexat được thải trừ qua thận thông qua cơ chế lọc ở cầu thận và vận chuyển tích cực tại ống thận. Các thuốc có ảnh hưởng đến chức năng thận có thể làm giảm độ thanh thải của methotrexat, từ đó làm tăng nồng độ thuốc trong huyết tương.

Bảng 1: Một số ví dụ về tương tác thuốc làm tăng tác dụng của methotrexat