Chứng calci hóa mạch máu và hoại tử da (calciphylaxis) là tình trạng rất hiếm gặp nhưng nghiêm trọng.

Tình trạng này thường được phát hiện ở những bệnh nhân có các yếu tố nguy cơ đã biết như bệnh thận giai đoạn cuối.Chứng calci hóa mạch máu và hoại tử da tăng được ghi nhận ở những bệnh nhân dùng warfarin, bao gồm cả những người có chức năng thận bình thường.Bệnh nhân được chỉ định điều trị warfarin nên hỏi ý kiến bác sĩ để được tư vấn khi có loét hoặc chứng phát ban đau nhức.Nếu được chẩn đoán chứng calci hóa mạch máu và hoại tử da, nên bắt đầu điều trị phù hợp và xem xét ngừng sử dụng warfarin.

Chứng calci hóa mạch máu và hoại tử da là một tình trạng rất hiếm gặp nhưng nghiêm trọng với đặc trưng là sự calci hóa mạch máu và hoại tử da.Chứng calci hóa mạch máu và hoại tử da đã được ghi nhận ở những bệnh nhân dùng warfarin. Những bệnh nhân này thường có tiền sử bệnh thận, nhưng cũng có một số báo cáo ghi nhận tình trạng trên ở bệnh nhân có chức năng thận bình thường.

Trung tâm theo dõi các phản ứng có hại của New Zealand (CARM) đã nhận được hai báo cáo về chứng calci hóa mạch máu và hoại tử da liên quan đến việc sử dụng warfarin. Cả hai bệnh nhân đều được ghi nhận có nhiều bệnh mắc kèm, bao gồm suy thận mạn mức độ nặng ở trường hợp thứ nhất và bệnh thận mạn giai đoạn 4 ở trường hợp thứ hai.

Chứng calci hóa mạch máu và hoại tử da thường gặp ở những bệnh nhân bệnh thận giai đoạn cuối có lọc máu hoặc trên bệnh nhân có các yếu tố nguy cơ đã biết như thiếu protein C hoặc S, tăng phosphat máu, tăng calci máu hoặc giảm albumin máu.

(Ảnh minh họa: internet)

Bệnh sinh chính xác của chứng calci hóa mạch máu và hoại tử da đến nay vẫn chưa rõ. Các mạch máu nhỏ nằm sâu dưới da bị tắc nghẽn do sự vôi hóa và huyết khối, kết quả dẫn đến những tổn thương trên da, điển hình là mảng cứng, mảng xuất huyết với hoại tử trung tâm.

Bệnh nhân mắc chứng calci hóa mạch máu và hoại tử da thường thấy đau dữ dội, bỏng rát và đôi khi thấy ngứa vùng tổn thương. Tỷ lệ tử vong rất cao, chủ yếu là do nhiễm trùng thứ phát trên bệnh nhân loét và nhiễm trùng huyết.

Cơ chế gây gây calci hóa mạch máu và hoại tử da của warfarin có thể qua trung gian matrix Gla protein, một protein phụ thuộc vitamin K gây cản trở quá trình calci hóa ở động mạch. Warfarin ức chế Gla protein và do đó có thể thúc đẩy quá trình calci hóa mạch máu trên một số bệnh nhân nhạy cảm.

Các tác giả của một tổng quan gần đây cho rằng chứng calci hóa mạch máu và hoại tử da liên quan đến warfarin có bệnh sinh khác với chứng calci hóa mạch máu và hoại tử da cổ điển, với thời gian và tỷ lệ sống sót ở những bệnh nhân không có hội chứng ure máu cao rõ rệt (83%).

Ở VN, Cục Quản lý Dược đã có công văn số 5751/QLD-ĐK ngày 27/4/2017 yêu cầu các công ty sản xuất, kinh doanh dược phẩm cập nhật nguy cơ trên vào nhãn thuốc và tờ hướng dẫn sử dụng của các thuốc chứa warfarin.

Nguồn: http://www.medsafe.govt.nz/profs/PUArticles/September2017/WarfarinAndCalciphylaxis.htm

Người tổng hợp: Lê Ngọc Quỳnh, Nguyễn Mai Hoa