Kết quả của 2 nghiên cứu được NEJM đăng tải gần đây đã chỉ ra rằng bệnh nhân ít bị tổn thương thận hơn khi được truyền Ringer lactat thay cho dung dịch muối.

Việc lựa chọn dung dịch tinh thể để hồi phục thể tích tuần hoàn vẫn thường xuyên gây ra tranh cãi. Do lo ngại tình trạng nhiễm toan chuyển hóa kèm tăng chloride máu khi dùng dung dịch muối thường, các bác sĩ thường lựa chọn dịch tinh thể đẳng trương hơn, như Ringer lactat hoặc Plasma-Lyte.

Trong 2 thử nghiệm song song ở Vanderbilt, bệnh nhân được lựa chọn ngẫu nhiên để sử dụng dung dịch NaCl 0,9% hoặc dịch tinh thể đẳng trương (thường là Ringer lactat). Một thử nghiệm  được tiến hành tại khoa cấp cứu (ED), thử nghiệm còn lại tiến hành tại khoa hồi sức tích cực (ICU). Hệ thống kê đơn bằng máy tính hướng dẫn nhân viên y tế sử dụng dịch truyền tương ứng với nhóm được chọn ngẫu nhiên.

Trong thử nghiệm tại khoa ICU, bệnh nhân được truyền dịch tinh thể đẳng trương gặp ít biến cố trên thận hơn, một tiêu chí đánh giá gộp bao gồm trường hợp tử vong, chạy thận nhân tạo hoặc tăng gấp đôi nồng độ creatinin vào thời điểm xuất viện (NEJM JW Gen Med ngày 15/4 và N Engl J Med ngày 1/3; 378:819).

Thử nghiệm tại khoa ED (bao gồm cả các bệnh nhân được chuyển từ khoa ED sang điều trị tích cực) cũng cho kết quả tương tự. Hiệu quả của dịch truyền đẳng trương rõ ràng hơn ở những bệnh nhân nhiễm trùng huyết và bệnh nhân được bồi phụ lượng thể tích tuần hoàn lớn (NEJM JW Gen Med ngày 15/4 và N Engl J Med ngày 1/3; 378:829).

Cả hai thử nghiệm tuy được thực hiện chỉ tại một trung tâm duy nhất nhưng với trên 28000 bệnh nhân. Các kết quả thu được này cũng phù hợp với xu hướng điều trị đã có trước khiến rất nhiều bác sĩ điều trị tích cực mặc định sử dụng Ringer lactat trừ một số trường hợp đặc biệt (ví dụ: dịch muối truyền thích hợp hơn trong trường hợp chấn thương sọ não vì tính thẩm thấu cao có thể cải thiện phù não).

Hai thử nghiệm đa trung tâm quy mô lớn về lựa chọn dịch truyền đang được tiến hành hi vọng sẽ đưa ra được định hướng rõ ràng hơn cho điều trị. Trong khi chờ đợi, Ringer lactat vẫn là lựa chọn tốt hơn, đặc biệt là ở bệnh nhân nhiễm khuẩn cần phải bù một lượng lớn thể tích tuần hoàn.

Nguồn:  https://www.jwatch.org/na48078/2018/12/27/nejm-journal-watch-general-medicine-year-review-2018

Người tổng hợp: Nguyễn Thị Thu Hà - Đoàn Phương Thảo