Điểm tin từ bản tin Medicine Safety Update tháng 4/2021

Cập nhật an toàn thuốc

Nhắc nhở nhân viên y tế về các tác dụng phụ nghiêm trọng có thể xảy ra ở trẻ nhỏ do vô tình sử dụng quá liều clonidine trong thời gian điều trị rối  loạn hành vi hoặc tiếp xúc với thuốc tại gia đình. Các độc tính nghiêm trọng có thể xuất hiện ngay cả khi dùng quá liều tương đối nhỏ (ví dụ: gấp đôi liều)  đặc biệt là ở trẻ  em.

Clonidin – được lưu hành trên thị trường Australia với tên biệt dược Catapres và nhiều rất dẫn chất khác – đã được chứng minh có ảnh hưởng đến tim mạch (ví dụ: cao huyết áp, đau nửa đầu và triệu chứng bốc hỏa thời kỳ mãn kinh).

Clonidin cũng được kê đơn off-label dưới sự giám sát y tế cẩn thận đối với các rối loạn hành vi ở trẻ nhỏ, bao gồm rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD), rối loạn Tic (Tic disorder) và rối loạn giấc ngủ. Clonidin không được chấp thuận để điều trị những tình trạng này ở trẻ và thông tin sản phẩm cũng không khuyến cáo sử dụng cho trẻ em do thiếu những bằng chứng hỗ trợ. Thông tin sản phẩm cũng khuyên tránh dùng clonidin off-label khi phối hợp với methylphenidat do nguy cơ gây ra các phản ứng có hại nghiêm trọng.

Vô tình quá liều

TGA và trung tâm thông tin về chất độc NSW đã nhận được báo cáo về việc quá liều clonidin ở trẻ em liên quan đến ngộ độc và sai sót trong liều dùng, bao gồm cả việc dùng gấp đôi liều không có chủ ý. Nhiều biến cố trong số này đã phải can thiệp y tế và/hoặc nhập viện. Số lượng các báo cáo về ngộ độc tăng lên trong những năm gần đây và các xu hướng tương tự cũng được quan sát thấy ở các nước khác trên thế giới.

Ngộ độc clonidin với biểu hiện cấp tính xảy ra sớm nhất là 30 phút và có thể lên tới 3 tiếng sau khi uống. Các triệu chứng bao gồm hôn mê, suy hô hấp, nhịp tim chậm, hạ huyết áp và hạ thân nhiệt. Các tác dụng có hại ít nghiêm trọng hơn bao gồm co đồng thử, khô miệng, buồn ngủ, rối loạn tiêu hóa và chóng mặt.

Nguy cơ ngộ độc lớn hơn đối với trẻ nhỏ nhẹ cân, do nồng độ thuốc có thể dễ dàng bị vượt quá ngưỡng điều trị. Thậm chí, biểu hiện quá liều nghiêm trọng có thể xảy ra khi uống một viên duy nhất.

Thông tin cho cán bộ y tế

Khi kê đơn clonidin, cán bộ y tế nên tư vấn cho bệnh nhân và người chăm sóc về tầm quan trọng của việc tuân theo các hướng dẫn sử dụng thuốc một cách cẩn thận và chính xác, và đảm bảo rằng thuốc được cất trữ cẩn thận, tránh xa tầm tay trẻ em. Cần hết sức cảnh giác khi sử dụng clonidin để đảm bảo không xảy ra hiện tượng dùng liều gấp đôi.

Việc kê đơn off-label chỉ nên được cân nhắc khi các lựa chọn khác không có sẵn, cạn kiệt, không dung nạp hoặc không phù hợp, đồng thời nhân viên y tế luôn phải trao đổi về nguy cơ và lợi ích của phương pháp điều trị được đề xuất với bệnh nhân và/hoặc bố mẹ/người chăm sóc để họ có khả năng cung cấp thông tin khi báo cáo. Ngoài ra, cần theo dõi việc điều trị và báo cáo bất cứ biến cố bất lợi nào cho Trung tâm theo dõi phản ứng có hại của thuốc.

Nguồn: https://www.tga.gov.au/publication-issue/clonidine-importance-dosing-compliance-and-safe-storage

Điểm tin: CTV. Lê Thị Nguyệt Minh, CTV. Đinh Thị Thủy, ThS.DS. Nguyễn Thị Tuyến