ANSM muốn nhắc lại những nguy cơ khi sử dụng ketamin và một số biện pháp cần thực hiện, đặc biệt khi sử dụng thuốc trong thời gian dài để điều trị đau kéo dài hoặc đau mạn tính.

Ketamin là một loại thuốc được chỉ định trong gây mê, đã được sử dụng trong nhiều năm để kiểm soát cơn đau dai dẳng trong chăm sóc giảm nhẹ và cơn đau mạn tính. Ketamin cũng được sử dụng ngoài mục đích y tế do có tính hướng thần.

Hiện nay, một số biến chứng nghiêm trọng do sử dụng ketamin vẫn được báo cáo thường xuyên bất kể mục đích sử dụng, bao gồm: tổn thương gan nghiêm trọng, tổn thương ống mật và tiết niệu. Các biến chứng này thường là hậu quả của việc sử dụng ketamin kéo dài hoặc lặp lại nhiều lần, bên cạnh nguy cơ gây ra tình trạng lệ thuộc thuốc.

Mạng lưới các trung tâm Cảnh giác dược tại Pháp đã nhận thấy có sự gia tăng sử dụng thuốc chứa ketamin trên toàn thế giới, trong đó có sử dụng kéo dài để điều trị đau mạn tính, bao gồm cả chứng đau cơ xơ hoá (sử dụng off-label). Đồng thời, có sự gia tăng việc tiêu thụ bất hợp pháp ketamin (với mục đích giải trí trong các bữa tiệc hoặc trong quan hệ tình dục). Việc sử dụng ketamin kéo dài hoặc lặp lại nhiều lần sẽ gây ra nguy cơ tổn thương nghiêm trọng đối với gan và ống mật (viêm gan, ứ mật hoặc viêm đường mật) hoặc viêm đường tiết niệu (viêm bàng quang kẽ không nhiễm khuẩn), ngoài ra có thể gây ảnh hưởng đến thận (suy thận cấp, thận ứ nước,...).

Ngoài ra, có nhiều các báo cáo về sai sót trong sử dụng thuốc do nhầm lẫn về liều của thuốc chứa ketamin.

Thông tin dành cho nhân viên y tế

Khi kê đơn ketamin, để giảm nguy cơ tổn thương gan mật và thận tiết niệu, nên:

- Tuân thủ mức liều khuyến cáo và không kê đơn ketamin trong thời gian dài.

- Thường xuyên theo dõi chức năng gan (transaminase, GGT, phosphatase kiềm và bilirubin), chức năng thận và xét nghiệm tế bào nước tiểu.

- Yêu cầu bệnh nhân theo dõi sự xuất hiện của máu trong nước tiểu hoặc dấu hiệu đau vùng chậu, đây là những triệu chứng cảnh báo tổn thương đường tiết niệu và cần được bác sĩ thăm khám.

- Cân nhắc ngừng điều trị trong trường hợp có rối loạn chức năng gan hoặc thận-tiết niệu và hội chẩn với các bác sĩ chuyên khoa Tâm thần nếu cần thiết. 

- Để tránh sai sót về thuốc do nhầm lẫn về liều khi pha dung dịch tiêm truyền, cần đọc kỹ thông tin liên quan đến nồng độ thuốc ghi trên ống tiêm.

Tổn thương gan mật và/hoặc thận tiết niệu ở bệnh nhân có thể liên quan đến việc sử dụng ketamin nhiều lần để giải trí trong các bữa tiệc hoặc trong quan hệ tình dục. Trong trường hợp này, bên cạnh việc điều trị các biến chứng trên, bệnh nhân cần đến khám bác sĩ chuyên khoa Tâm thần.