Dữ liệu mới được công bố gần đây đã xác nhận rằng nguy cơ ung thư vú tăng lên trong quá trình sử dụng các loại HRT, ngoại trừ estrogen âm đạo, và cũng cho thấy nguy cơ vẫn còn cao ngay cả sau khi ngừng HRT Người kê đơn HRT nên thảo luận và cập nhật về các rủi ro cho những bệnh nhân nữ sử dụng HRT tại các lần tái khám định kỳ.

Thông tin cập nhật nghiên cứu về ung thư vú liên quan đến HRT

Liệu pháp thay thế hormone toàn thân (HRT) được dùng bằng đường uống hoặc bằng các hệ trị liệu qua da (như gel hoặc miếng dán [transdermal]) để làm giảm vận mạch hoặc các triệu chứng liên quan đến thời kỳ mãn kinh. Đối với những phụ nữ có tử cung còn nguyên vẹn, proestogen thường được phối hợp với estrogen để ngăn ngừa các tác dụng bất lợi như tăng sản nội mạc tử cung và ung thư.

Vào ngày 30 tháng 8 năm 2019, một phân tích gộp mới về dữ liệu từ Collaborative Group on Hormonal Factors in Breast Cancer đã được xuất bản trên tạp chí The Lancet. Phân tích này đã được tiến hành trên 108.647 trường hợp ung thư vú trong các nghiên cứu tiến cứu. Nghiên cứu bao gồm theo dõi lâu dài những phụ nữ không sử dụng HRT và những người đã ngừng sử dụng HRT, chủ yếu vào đầu những năm 2000. Trong số những phụ nữ có thông tin đầy đủ, trung vị của thời gian HRT là 10 năm ở người dùng hiện tại và 7 năm ở những người đã dùng HRT trước đó. Những kết quả chính của nghiên cứu này bao gồm:

• Tất cả các HRT toàn than đêuf có liên quan đến tỷ lệ tăng đáng kể ung thư vú, không phân biệt loại estrogen hay proestogen hay đường dùng (đường uống hoặc qua da)
• Có ít hoặc không tăng nguy cơ rủi ro khi sử dụng HRT hiện tại hoặc trước đây với giá rẻ hơn trong vòng 1 năm; tuy nhiên, có nguy cơ tăng khi sử dụng HRT lâu hơn 1 năm

• Nguy cơ ung thư vú tăng cao hơn với thời gian sử dụng HRT lâu hơn
• Nguy cơ ung thư vú thấp hơn sau khi ngừng HRT so với khi sử dụng hiện tại, nhưng nguy cơ vẫn tăng ở người đã từng dùng ex-HRT trong hơn 10 năm so với phụ nữ chưa bao giờ sử dụng HRT
• Nguy cơ ung thư vú tăng cao hơn đối với HRT kết hợp estrogen-proestogen so với HRT chỉ có estrogen
• Đối với những phụ nữ sử dụng HRT trong thời gian tương tự, tổng số lượng case HRT liên quan đến ung thư vú ở tuổi 69 là tương tự cho dù HRT được bắt đầu ở độ tuổi 40 hay ở độ tuổi 50
• Nghiên cứu không tìm thấy bằng chứng về ảnh hưởng đối với nguy cơ ung thư vú khi sử dụng mức thấp liều estrogen trực tiếp qua âm đạo để điều trị các triệu chứng tại chỗ

Ước tính số ca mắc ung thư vú sau 5 năm bắt đầu sử dụng HRT xung quanh khoảng thời gian mãn kinh

Ở Anh, khoảng 1 trong 16 người không bao giờ sử dụng HRT (khoảng 63 trên 1000) sẽ được chẩn đoán mắc ung thư vú ở độ tuổi từ 50 đến 69 tuổi.

Trong số những phụ nữ có cân nặng trung bình bắt đầu sử dụng HRT toàn thân từ thời kỳ mãn kinh ở tuổi 40 hoặc 50, và tiếp tục sử dụng trong 5 năm, số ca mắc ung thư vú tăng thêm ở tuổi 69 được ước tính từ nghiên cứu này là:

• thêm khoảng 1 trường hợp trên 200 phụ nữ (tương ứng với thêm khoảng 5 trường hợp trên 1000 phụ nữ) sử dụng HRT chỉ có estrogen

• thêm khoảng 1 trường hợp trên 70 phụ nữ (tương ứng với thêm khoảng 14 trường hợp trên 1000 phụ nữ) sử dụng estrogen kết hợp với proestogen cho một vài tuần trong mỗi tháng (HRT tuần tự hoặc theo chu kỳ)

• thêm khoảng 1 trường hợp trên 50 phụ nữ (tương ứng với thêm khoảng 20 trường hợp trên 1000 phụ nữ) sử dụng estrogen kết hợp với HRT proogenogen hàng ngày (HRT liên tục)

Số lượng các trường hợp tăng thêm đến 69 tuổi gần gấp đôi ở những phụ nữ sử dụng HRT toàn thân trong 10 năm so với những người sử dụng HRT cho 5 năm.

MHRA khuyến cáo tới cán bộ y tế:

Một phân tích gộp mới trên 100.000 phụ nữ bị ung thư vú đã cho thấy một số nguy cơ ung thư vú với HRT toàn thân vẫn tồn tại hơn 10 năm sau khi ngừng dùng thuốc; tổng nguy cơ ung thư vú nói chung do đó vẫn cao hơn so với những ước tính trước đây

BS kê đơn HRT nên thông báo cho những phụ nữ đang sử dụng hoặc đang cân nhắc bắt đầu sử dụng HRT thông tin mới về nguy cơ ung thư vú ở những lần tái khám; chỉ kê đơn HRT để làm giảm các triệu chứng sau mãn kinh gây bất lợi ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và thường xuyên theo dõi bệnh nhân sử dụng HRT để đảm bảo sử dụng thuốc trong thời gian ngắn nhất và ở liều thấp nhất có thể

BS cần nhắc nhở người dùng HRT hiện tại và trong quá khứ cảnh giác với các dấu hiệu ung thư vú và khuyến khích họ tham dự sàng lọc ung thư vú khi có điều kiện

Phân tích chi tiết các khía cạnh khác của nghiên cứu xin xem tại đây:

https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/832681/Sept-2019-PDF.pdf

Người tổng hợp: DS. Nguyễn Phương Thúy