Minoxidil (2% hoặc 5%) là thuốc được chỉ định trong điều trị rụng tóc mức độ trung bình ở người lớn. Cơ chế tác dụng bao gồm: giãn mạch, kháng androgen, chống viêm, kích thích dẫn truyền tín hiệu Wnt/ β-catenin (chất điều hòa chính của tế bào mầm tóc trong quá trình hình thành hình thái tóc và tái tạo nang tóc). Trong điều kiện sử dụng bình thường, khoảng 1,7% liều lượng thuốc sẽ đi vào tuần hoàn. Lượng thuốc hấp thu vào tuần hoàn tăng phụ thuộc vào tần suất sử dụng trong ngày, thời gian sử dụng, tình trạng da và tuổi của bệnh nhân.
Cơ sở dữ liệu Cảnh giác dược Montpellier ghi nhận một trường hợp bệnh nhân 68 tuổi gặp biến cố viêm dây thần kinh thị giác và loạn vị giác khi sử dụng minoxidil 5% hàng ngày (2 lần/ngày) trong vòng 10 năm. Triệu chứng trên không thuyên giảm mặc dù bệnh nhân đã ngừng thuốc được 1 năm. Khám mắt cho thấy teo quang 2 bên do tăng nhãn áp, teo dây thần kinh thị giác và số lượng tế bào hạch giảm.
Y văn đã ghi nhận những trường hợp hắc võng mạc, bệnh thần kinh thị giác do thiếu máu cục bộ và tắc động mạch võng mạc khi sử dụng minoxidil dài ngày. Cơ chế gây ra những biến cố trên có thể do sự mở kênh kali K-ATP dẫn đến tăng phân cực và giảm kích thích tế bào, tác động lên thành mạch làm tăng tính thấm thành mạch qua chất trung gian VEGF (yếu tố tăng trưởng nội mô mạch máu); hoặc tăng hoạt động giao cảm dẫn đến giãn mạch máu hắc mạc, gây độc các tế bào biểu mô sắc tố của mắt.
Tờ thông tin sản phẩm của thuốc ghi rõ đối tượng sử dụng là người lớn với liều hàng ngày không vượt quá 2ml (14 lần xịt/ngày), không khuyến cáo sử dụng cho người cao tuổi do ít có nghiên cứu trên đối tượng này.
Mặc dù những biến cố trên thị giác không được đề cập trong tờ thông tin sản phẩm, bệnh nhân cần thận trọng khi sử dụng minoxidil, đặc biệt những người có tiền sử mắc bệnh mắt.
Nguồn: chu-toulouse.fr/IMG/pdf/bip_no1_2024.pdf
Điểm tin: DS. Nguyễn Hà Nhi, Phụ trách: ThS. Nguyễn Mai Hoa