Thông tin chính

• Hội chứng viêm cấp tính là một phản ứng có hại tiền viêm bất thường liên quan đến các chất ức chế tổng hợp mới purin như mycophenolat mofetil (MFM) và acid mycophenolic (MPA).

• Bệnh nhân mắc hội chứng này có thể bị sốt, đau khớp, viêm khớp, đau cơ và tăng các dấu hiệu viêm.

• Đến nay, hội chứng chỉ liên quan đến MFM và MPA, nhưng có thể xảy ra với các chất ức chế tổng hợp purin khác.

New Zealand đã cập nhật dữ liệu về CellCept (mycophenolate mofetil) vào tháng 1 năm 2021 bao gồm hội chứng viêm cấp tính liên quan đến chất ức chế tổng hợp purin mới, một phản ứng gây viêm mới được mô tả.

Chất ức chế tổng hợp mới purin (de novo synthesis)

Purin là thành phần cấu tạo của phân tử ADN và ARN, có vai trò cung cấp năng lượng và cofactor để thúc đẩy sự tồn tại và tăng sinh tế bào. Purin tham gia vào nhiều quá trình sinh học, bao gồm phản ứng miễn dịch và tương tác giữa cơ thể và khối u. Con đường tổng hợp de novo rất cần thiết để bổ sung purin. Các chất ức chế tổng hợp mới purin làm gián đoạn con đường này nên được sử dụng làm thuốc ức chế miễn dịch.

Mycophenolat mofetil (MPM) là một tiền thuốc, chuyển hóa nhanh thành acid mycophenolic (MPA). MPA là chất ức chế inosin monophosphat dehydrogenase, dẫn đến ức chế con đường de novo để tổng hợp nuceotid guanosin và ức chế sự tăng sinh của tế bào lympho T và B.

Hội chứng viêm cấp tính liên quan đến chất ức chế tổng hợp mới purin

Hội chứng viêm cấp tính là một phản ứng có hại bất thường gây viêm liên quan đến MPM và MPA. Tần suất xuất hiện phản ứng có hại là hiếm gặp (≥1/1.000 đến <1/1000). Báo cáo ca đơn lẻ đã mô tả mối quan hệ chặt chẽ về thời gian sử dụng thuốc và khởi phát hội chứng viêm cấp tính. Các triệu chứng của hội chứng viêm biến mất khi dừng thuốc, nhưng lặp lại khi tái sử dụng thuốc, điều đó gợi ý mối quan hệ nhân quả giữa thuốc và hội chứng viêm cấp.

Cơ chế của hội chứng viêm cấp chưa được hiểu rõ hoàn toàn. Tuy nhiên sự giải phóng cytokin gây viêm toàn thân do MPA-acyl glucuronid (chất chuyển hóa của MPA) gây ra có thể góp phần khởi phát hội chứng. Triệu chứng của hội chứng viêm cấp là sốt, đau khớp, viêm khớp, đau cơ và gia tăng các dấu hiệu viêm. Dừng thuốc có thể cải thiện nhanh chóng các triệu chứng này.

Đến nay, hội chứng chỉ được mô tả gây ra bởi MPM và MPA, nhưng cũng có thể xảy ra với chất ức chế tổng hợp purin khác.

Thông tin tại New Zealand

Tính đến ngày 07/07/2022, CARM chưa nhận được báo cáo về hội chứng viêm cấp liên quan đến thuốc ức chế tổng hợp mới purin.

Khuyến cáo dành cho bác sĩ

• Lưu ý nguy cơ mắc hội chứng viêm cấp khi kê đơn mycophenolat mofetil

• Cân nhắc chẩn đoán hội chứng viêm cấp nếu bệnh nhân có dấu hiệu và triệu chứng của sốt, đau khớp, viêm khớp, đau cơ và gia tăng các dấu hiệu viêm

• Các thông tin hiện có cho thấy các triệu chứng cải thiện rõ rệt khi ngừng sử dụng thuốc.

Nguồn: https://www.medsafe.govt.nz/profs/PUArticles/PDF/Prescriber-Update-Vol-43(3)-September-2022.pdf

Điểm tin: CTV.Kim Thị Khánh Huyền, CTV. Đặng Thùy Tiên, CTV.Tăng Quốc An

Phụ trách: ThS.DS. Nguyễn Thị Tuyến