Lưu ý: không được đột ngột dừng sử dụng thuốc chống trầm cảm. Nên giảm liều từ từ trước khi dừng hoàn toàn thuốc chống trầm cảm. Việc dừng thuốc chống trầm cảm có thể mất ít nhất là bốn tuần. 

Phải thông báo với bác sĩ, y tá hoặc dược sĩ trước khi giảm hoặc dừng thuốc chống trầm cảm. 

Thuốc chống trầm cảm là gì?

Thuốc chống trầm cảm là thuốc kê đơn cho bệnh nhân trầm cảm. Thuốc chống trầm cảm cũng được sử dụng cho các tình trạng khác như lo lắng, đau mãn tính hoặc chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế.  

Hội chứng dừng thuốc chống trầm cảm: định nghĩa và nguyên nhân 

Các triệu chứng cai thuốc xảy ra ở một số bệnh nhân khi họ giảm hoặc dừng sử dụng thuốc chống trầm cảm. Đây được gọi là hội chứng cai thuốc hoặc dừng thuốc chống trầm cảm. 

Các triệu chứng có thể là về thể chất và/hoặc tinh thần và khác nhau đối với mỗi người. 

Nguyên nhân chính xác vẫn chưa được hiểu đầy đủ. 

Các triệu chứng cai thuốc chống trầm cảm và mức độ nghiêm trọng 

Các triệu chứng cai thuốc có thể nhẹ và nhanh chóng biến mất. Đôi khi chúng có thể nghiêm trọng và diễn ra trong một thời gian dài, có thể tới nhiều tháng. 

Các triệu chứng phổ biến nhất được liệt kê dưới đây. Nếu bạn có các triệu chứng khó chịu, hãy nói chuyện với bác sĩ càng sớm càng tốt.

- Vấn đề về dạ dày: cảm thấy mệt mỏi, nôn mửa, buồn nôn, co thắt dạ dày, đau dạ dày, tiêu chảy, không cảm thấy đói (ăn không ngon)

- Thay đổi giấc ngủ: khó ngủ (mất ngủ), mơ hoặc ác mộng, giảm nhu cầu ngủ, mệt mỏi,

- Vấn đề về hệ thần kinh: chóng mặt, choáng váng, mất khả năng phối hợp, bồn chồn và không thể ngồi yên (akathisia)

- Các vấn đề chung: mệt mỏi, các triệu chứng giống như cúm, đau đầu, cảm thấy không khỏe

- Thay đổi về tình trạng tinh thần: tâm trạng không tốt, cảm thấy không thể tận hưởng mọi thứ, lo lắng, tức giận, tâm trạng thay đổi nhanh chóng, dễ bị kích động, cáu kỉnh, khó tập trung, có ý định tự tử

- Thay đổi về cảm giác: cảm giác 'điện giật', tê liệt, cảm giác rằng mọi thứ không có thật, sương mù não, thay đổi tầm nhìn. 

Nếu cảm thấy tình trạng trở về giống như trước khi bắt đầu dùng thuốc chống trầm cảm, hoặc có ý định tự tử, tâm trạng tồi tệ hoặc tâm trạng thay đổi nhanh chóng, hãy nói chuyện với bác sĩ hoặc các dịch vụ sức khỏe tâm thần ngay lập tức.

Đối tượng bị ảnh hưởng bởi hội chứng dừng thuốc chống trầm cảm

Không phải tất cả những người giảm hoặc dừng một thuốc chống trầm cảm sẽ trải qua các triệu chứng cai thuốc. Khoảng một phần ba đến một nửa số người dừng dùng thuốc chống trầm cảm sẽ gặp các triệu chứng cai thuốc ở một mức độ nào đó.

Việc sử dụng liều cao thuốc chống trầm cảm trong một thời gian dài dẫn đến khả năng cao mắc các triệu chứng cai thuốc. Một số thuốc chống trầm cảm có nhiều khả năng gây ra các triệu chứng cai thuốc. Nguy cơ xuất hiện triệu chứng cai thuốc với các thuốc chống trầm cảm khác nhau 

Nguy cơ cao: amitriptylin, clomipramin, paroxetin, venlafaxin

Nguy cơ trung bình: citalopram, escitalopram, imipramin, nortriptylin, mirtazapin, sertralin

Nguy cơ thấp: fluoxetin

Thông tin về dừng thuốc chống trầm cảm

Nếu bạn đã sẵn sàng dừng dùng thuốc chống trầm cảm, hãy thảo luận với bác sĩ của bạn. 

Cùng bác sĩ lập kế hoạch về thời điểm, cách giảm và dừng dùng thuốc chống trầm cảm. 

Cần giảm dần lượng thuốc sử dụng để giảm nguy cơ mắc các triệu chứng cai thuốc. Việc giảm liều có thể mất vài tuần đến vài tháng. 

Cần lưu ý phải dùng thuốc thường xuyên trong thời gian này. Điều này hạn chế sự dao động lượng thuốc trong cơ thể, giúp giảm nguy cơ mắc các triệu chứng cai thuốc. 

Việc giảm liều không phải lúc nào cũng thành công. Một số người có thể cần đổi thuốc trước khi họ có thể dừng thuốc chống trầm cảm. 

Cho dù giảm liều thuốc đến mức nào, các triệu chứng cai nghiện khi dừng thuốc hoàn toàn vẫn có thể xảy ra. Nếu điều này xảy ra, hãy nói chuyện với bác sĩ – người có thể tư vấn cho bạn về các bước tiếp theo. 

Nguồn: https://www.medsafe.govt.nz/Consumers/educational-material/Stopping-Antidepressant-medicines.pdf

Điểm tin: CTV. Kim Thị Khánh Huyền 

Phụ trách: ThS.DS. Nguyễn Thị Tuyến