Tocilizumab (TCZ) là kháng thể đơn dòng, hoạt động như một chất đối kháng thụ thể interleukin-6 (IL-6). IL-6 thuộc nhóm hoạt chất sinh học quan trọng trong cách mạng hoá liệu pháp kháng viêm của bệnh viêm khớp dạng thấp (RA). Tuy nhiên, các thuốc ức chế IL-6 được báo cáo có liên quan đến tăng nguy cơ thủng đường tiêu hóa (GI), chủ yếu là đường ruột. Thủng dạ dày liên quan đến TCZ được xác định là dấu hiệu tiềm tàng trong một khảo sát sàng lọc VigiBase - cơ sở dữ liệu toàn cầu của WHO về các trường hợp báo cáo phản ứng có hại đơn lẻ.

Tính đến tháng 3/2020, ghi nhận 20 bệnh nhân (so với dự kiến là 3) từ 9 quốc gia có báo cáo tình trạng thủng dạ dày liên quan đến TCZ là loại thuốc nghi ngờ theo VigiBase. Các trường hợp này xảy ra với thời gian khởi phát từ 0,5 đến 36 tháng (trung bình 5 tháng); 17/20 trường hợp (85%) được xem là nghiêm trọng, 1 trường hợp tử vong. Chỉ định (được biết ở 18 bệnh nhân) sử dụng TCZ để điều trị viêm khớp dạng thấp ở 16 bệnh nhân và viêm khớp thái dương hàm và/hoặc viêm khớp tế bào khổng lồ (GCA) ở 2 bệnh nhân. 7 bệnh nhân không rõ kết quả, 11 bệnh nhân đã hồi phục hoặc đang hồi phục (trong đó có 4 trường hợp được báo cáo thực hiện phẫu thuật) và 2 trường hợp không hồi phục (bao gồm cả trường hợp tử vong). Các yếu tố nguy cơ đã biết đối với thủng dạ dày có ở 10 bệnh nhân, bao gồm bệnh mắc kèm hoặc tiền sử rối loạn tiêu hóa, hút thuốc lá và điều trị đồng thời với methotrexat (MTX), rituximab, steroid, NSAID hoặc sử dụng kết hợp. Tỷ lệ bệnh nhân có trọng lượng cơ thể lớn nhiều hơn so với bệnh nhân trọng lượng cơ thể nhỏ.

Xem xét mức độ nghiêm trọng của phản ứng này, nên khuyến cáo việc theo dõi chặt chẽ bệnh nhân khi điều trị bằng TCZ, đặc biệt là các bệnh nhân có yếu tố nguy cơ thủng đường tiêu hóa cũng như người có trọng lượng cơ thể lớn, vì liều dùng thuốc được xác định bằng tổng trọng lượng cơ thể của bệnh nhân.

Nguồn: WHO Pharmaceuticals NEWSLETTER

Điểm tin: CTV. Hồ Thị Thanh Mai, CTV Vũ Hà Vy, ThS.DS. Nguyễn Thị Tuyến